“คนญี่ปุ่น” สูบบุหรี่จริงจัง จนกลายเป็นเรื่องดังระดับชาติ
ญี่ปุ่นประเทศศิวิไลซ์ในขณะที่ใครๆ ก็อยากไปสัมผัสบรรยากาศความสวยงาม ที่นี่โดดเด่นเรื่องสถาปัตยกรรม และวัฒนธรรมที่ยังคงถูกเก็บรักษาไว้ได้อย่างครบถ้วน ไม่ว่าจะเป็นภาษา ไลฟ์สไตล์หรือแม้แต่แฟชั่น ถ้าจะพูดว่า”ญี่ปุ่น”ทำได้ดีทุกเรื่อง นั้นก็คงจะไม่ผิด เพราะเราก็เป็นคนหนึ่งที่รู้สึกอยากไปสัมผัสมุมมองของญี่ปุ่นในทุกฤดูกาล ด้วยความสวยงามของใบไม้ ต้นไม้หรือแม้แต่การแต่งตัวของคนที่นี่ที่ทำให้เราสนุกและรู้สึกหลงรักที่นี่ครั้งแรกเมื่อได้เห็น
แม้ประเทศญี่ปุ่นจะสวยงามเพียงไร แต่ก็ยังคงมีด้านมืดในอีกหลายมุม และหนึ่งในนั้นคือเรื่อง “การสูบบุหรี่จัด” ของคนในประเทศ จัดแค่ไหน ถ้าคุณว่าที่เมืองไทยคนสูบจัดแล้ว ให้ลองแวะมาสังเกตการณ์ที่นี่
อาจจะด้วยภาวะเครียด การทำงานอย่างหนักหรือด้วยปัจจัยหลายๆ อย่างทำให้คนที่นี่สูบบุหรี่จัดแต่ที่น่าแปลกคือ เราแทบจะไม่เห็นก้นบุหรี่หรือคนเดินสูบตามถนนหนทางสักเท่าไรนัก ทำไม?
หลังจากที่เดินเข้านอกออกในร้านอาหารหลายร้านก็พบว่า ส่วนใหญ่แล้วร้านกาแฟหรือร้านอาหารในเมืองจะจัดโซนนั่งสูบบุหรี่ไว้ภายในร้านด้วย จะนั่งกินไป สูบไปก็ไม่มีใครว่า ไม่ต้องออกมาเป็นภาระของคนบนท้องถนนที่ต้องดมกลิ่นควันส่งต่อมะเร็งมือ 2 หรือแม้แต่บางร้านที่ไม่ได้จัดโซนแยกไว้ นั่นแปลว่าคุณจะนั่งตรงไหนก็สูบได้ทุกจุดของร้าน ในบางครั้งการสูบบุหรี่ของที่นี่ก็กลายเป็นการเข้าสังคมของพวกคนทำงานด้วยเช่นกัน
ที่นั่งสูบบุหรี่ เรียกว่า 喫煙席 kitsuen seki
ที่นั่งไม่สูบบุหรี่ เรียกว่า 禁煙席 kin-en seki
แต่ต้องยอมรับอย่างหนึ่งว่า แม้ร้านอาหารในญี่ปุ่นหรือแม่แต่โรงแรมที่พักของที่นี่ค่อนข้างเล็กและคับแคบ แต่ในโซนห้องสูบบุหรี่ เราว่าเขามีการจัดการเรื่องกลิ่นควันที่ดีมาก เรียกได้ว่าบางแห่งที่ไม่มีประตูแบ่งกั้นโซน แต่เราก็ไม่ได้กลิ่นของบุหรี่ลอยออกมารบกวนคนอื่นที่นั่งอยู่ในโซนไม่สูบเลยสักนิด
นอกจากในร้านอาหารแล้ว ตามพื้นที่สาธารณะยังมีโซนจัดไว้เป็นจุดๆ ทางผู้จัดการพยายามหาต้นไม้สีเขียว(ต้นไม้ปลอม) มาบดบังภาพที่ไม่น่ามองนัก สำหรับผู้เดินผ่านไปผ่านมา แต่ก็เรียกได้ว่ามีเยอะมาก จนกลายเป็นสิ่งอำนวยความสะดวกให้พวกนักสูบทั้งหลายก็ได้
การจัดการเรื่องสูบบุหรี่ของคนญี่ปุ่นไปจนถึงขั้นว่า นอกจากที่สูบบุหรี่สาธารณะทั้งหมดจะมีที่ดับบุหรี่และส่วนมากนอกร้านสะดวกซื้อ และร้านที่ขายบุหรี่จะมีที่ดับให้บริการอยู่แล้ว ที่นี่ยังแนะนำให้ซื้อที่ดับบุหรี่ติดตัวจากร้าน 100 เยน ลักษณะที่ดับพวกนี้มีขนาดเล็ก หน้าตาเหมือนซองจดหมายขนาดจิ๋ว อาจจะทำจากพลาสติกหรือเหล็ก ด้านในเป็นฟอยล์สามารถดับบุหรี่ได้เลย
แต่ถึงแม้ภาพที่เรามองญี่ปุ่นจะดูเป็นเมืองที่เสรีในการสูบบุหรี่แต่จากการวิจัยพบว่าคนรุ่นใหม่สูบบุหรี่น้อยลง
ถ้าย้อนไปในอดีตสักยุค 1930 – 1940 ญี่ปุ่นถือเป็นดินแดนสวรรค์ของนักสูบบุหรี่ เพราะได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย แต่ถ้ามาดูสถิติในปัจจุบัน โดยเฉพาะปีสองปีนี้กลับเป็นตรงกันข้ามกันเลย
รายงานจากกระทรวงสาธารณสุขของญี่ปุ่นในปี 2016 ระบุว่า อัตราการสูบบุหรี่ในญี่ปุ่นลดลงต่ำกว่า 20% เป็นครั้งแรก คือตกไปอยู่ที่ 19.8% ในหมู่นักสูบบุหรี่ที่สูบทุกวันเป็นประจำ และถ้าไปเทียบกับปี 2013 ถือว่าลดลงไป 1.8%
กระทรวงสาธารณสุขของญี่ปุ่น บอกว่า “อัตราที่ลดลงเป็นเพราะประชาชนชาวญี่ปุ่นให้ความสำคัญกับโรคมะเร็งปอดและใส่ใจกับปัญหาด้านสุขภาพอื่นๆ ที่จะตามมา”
คนรุ่นอายุ 20 – 29 ปี เป็นกลุ่มที่มีอัตราการสูบบุหรี่ลดลงมากที่สุด
นอกจากนั้น ถ้าไปดูสถิติของคนสูบบุหรี่ทั้งประเทศญี่ปุ่น ก็จะเห็นปรากฏการณ์ทำนองนี้เช่นกัน เพราะทั้งเพศชายและเพศหญิงต่างก็มีอัตราการสูบบุหรี่ที่ลดลงไปเช่นกัน โดยผู้ชายลดลง 2.6 จุด อยู่ที่ 31.1% ส่วนผู้หญิงลดลง 1.2 จุด อยู่ที่ 9.5% เท่านั้น
ยอดสูบบุหรี่ในญี่ปุ่นที่ตกลงนี้ถือว่าลดลงอย่างมากในรอบ 15 ปีที่ผ่านมา อย่างไรก็ตาม กระทรวงสาธารณสุขของญี่ปุ่น ไม่หยุดแค่นั้น เพราะกำลังมองหามาตรการใหม่ๆ ที่จะสร้างข้อจำกัดสำหรับการสูบบุหรี่ให้เข้มงวดมากขึ้นกว่านี้ก่อนที่จะมีการจัดงานโอลิมปิคขึ้นในปี 2020 ที่จะถึงนี้
อย่างไรก็ดี ถึงแม้ว่าการสูบบุหรี่จะเป็นเรื่องที่ไม่ดีและเป็นสิทธิส่วนบุคคลในคราเดียวกัน แต่ถึงอย่างนั้นคุณก็ต้องสูบอยู่บนกฎเกณฑ์พื้นฐานที่ไม่ละเมิดสิทธิของคนที่ไม่สูบ หรือรบกวนผู้อื่นทั้งจิตใจและร่างกายนั่นเอง
Text & Photo: Porko
http://www.favforward.com/38530/talk-about/electric-cigarette/
http://www.favforward.com/39002/lifestyle/men-tips-4/