สวนหลวง ร.9 เป็นสวนสาธารณะและสวนพฤกษศาสตร์ที่ใหญ่ที่สุดในกรุงเทพมหานคร มีพื้นที่ประมาณ 500 ไร่ อยู่ในแขวงหนองบอน เขตประเวศทางตะวันออกของกรุงเทพมหานคร จัดสร้างเพื่อน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายในหลวงรัชกาลที่ 9 ในศุภมงคลสมัยเจริญพระชนมพรรษาครบรอบ 60 พรรษา ในวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2530
ครั้นเมื่อเกิดเหตุน้ำท่วมกรุงเทพมหานครฯ พ.ศ. 2523 ในหลวงรัชกาลที่ 9 มีพระราชดำริเพื่อแก้ไขปัญหาน้ำท่วมด้านตะวันออกของกรุงเทพมหานครฯ โดยมีพระราชดำริไว้ 5 ประการคือ
จากแนวคิดการหาพื้นที่รับน้ำด้านตะวันออกเพื่อสนองพระราชดำริจึงเกิดขึ้นที่บริเวณหนองบอน เริ่มโครงการในปี พ.ศ. 2527 ซึ่งบริเวณดังกล่าวไม่ได้เป็นเพียงพื้นที่รับ แต่ยังมุ่งหวังให้เป็นสวนสาธารณะขนาดใหญ่อันเป็นหน้าตาของประเทศ และสร้างพื้นที่สีเขียวให้ประชาชนได้มาพักผ่อนหย่อนใจ โดยมีพื้นที่รวมถึง 500 ไร่ จึงทำการแปรสภาพจากพื้นที่ลุ่มรกร้าง ให้กลายเป็นสวนสาธารณะที่สวยงาม เพื่อน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายในหลวงรัชกาลที่ 9 ในศุภมงคลสมัยเจริญพระชนมพรรษาครบรอบ 60 พรรษา ในวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2530 และเพื่อแสดงถึงพลังศรัทธา ความสามัคคีและความจงรักภักดี สวนหลวง ร.9 จึงมีการกำหนดให้สอดคล้องกับหลัก 5 ประการ คือ เฉลิมพระเกียรติ, ส่งเสริมวิชาการ, รวบรวมพันธุ์ไม้ท้องถิ่น, อนุรักษ์สิ่งมีชีวิตและพักผ่อนหย่อนใจ โดยแบ่งการก่อสร้างเป็น 6 บริเวณดังนี้
บริเวณที่ 1 บริเวณเฉลิมพระเกียรติ 21 ไร่ สวนนี้ถูกเรียกว่าอุทยานมหาราช มีหารัชมงคลซึ่งเป็นอาคาร 9 เหลี่ยม ศิลปะไทยประยุกต์
บริเวณที่ 2 สวนพฤกษาศาสตร์ 150 ไร่ ตามหลักอนุกรมวิธาน และนิเวศวิทยาแห่งแรกของไทยแบ่งเป็น 4 เกาะมีน้ำล้อมรอบ มีอาคารแสดงพันธุ์ไม้ในร่มและทะเลทราย สวนสมุนไพร หอสมุด พอพรรณไม้ และห้องปฏิบัติการ
บริเวณที่ 3 ตระพังแก้ว 40 ไร่ เป็นที่รับน้ำชาลเมืองตามแนวพระราชดำริ ใช้จัดกิจกรรมทางน้ำมีบริการเช่าเรือพาย จักรยานน้ำ
บริเวณที่ 4 สวนรมณีย์ 50 ไร่ เลียนแบบธรรมชาติท้องถิ่นแต่ละภาค จำลองป่าเขา ลำธาร น้ำตก ตกแต่งด้วยหินธรรมชาติจากภูมิภาคนำความงามมาไว้ในชุมชนเมือง
บริเวณที่ 5 สวนน้ำ 40 ไร่ จำลองธรรมชาติจากป่าพรุใน จ.นราธิวาส เป็นแหล่งอนุรักษ์สัตว์น้ำ สร้างธรรมชาติที่เงียบสงบ
บริเวณที่ 6 สนามราษฎร์ 70 ไร่ เป็นลานอเนกประสงค์ใช้เป็นสนามกีฬาหรือจัดกิจกรรมตามฤดูกาล หรือเช่าสถานที่ประชุม สัมมนา
นอกจากนี้ยังมีจุดที่น่าสนใจอย่าง สวนนานาชาติ สวนขนาดเล็กที่จัดแสดงเอกลักษณ์การจัดภูมิทัศน์ของสวน 7 ชาติ คือ จีน ญี่ปุ่น สเปน อังกฤษ ฝรั่งเศส อิตาลี และอเมริกา สวนเชิงผา ตกแต่งด้วยหินขนาดต่างๆ สวนกำแพงหิน ตกแต่งจากหินสีชมพูในเชิงชั้นแทรกด้วยไม้ดอก สวนบัวเบญจพันธุ์ มุมแมกโนเลีย และสวนไม้เมืองหนาว
ในส่วนของการระบายน้ำ ได้สร้างอุโมงค์ระบายน้ำ 60 ลูกบาศก์เมตรต่อวินาที จุดเริ่มต้นจากสวนหลวง ร.9 ไปถึงแม่น้ำเจ้าพระยา อุโมงค์นี้ทำให้พื้นที่ 85 ตารางกิโลเมตรได้รับประโยชน์ รวมถึงพื้นที่ย่านประเวศ พระโขนง บางนา และสวนหลวง ร.9 ในช่วงเดือนธันวาคมของทุกปีมีการจัดงาน “พรรณไม้งามอร่ามสวนหลวง ร.9” ซึ่งจะงดงามไปด้วยการจัดภูมิทัศน์แปลงไม้ดอกเมืองหนาว เหมาะกับคนเมืองที่ต้องการหลีกหนีความวุ่นวายเข้าไปพักผ่อนอย่างแท้จริง
เวลาทำการ: 05.00 – 21.00 น. ทุกวัน
การเดินทาง:
ที่มา: www.kingrama9.th, th.wikipedia.org, suanluangrama9.or.th